Review: Pentiment

Wanneer je mij vroeger vroeg wat mijn favoriete vak op school was, was mijn antwoord even snel als duidelijk. Geschiedenis. Het leven van zij die vroeger leefden, ging leven voor mij. Wat deden de oude Egyptenaren? Waarom wisten de Romeinen zo hun stempel te drukken op het Europa van toen? De ontdekking van nieuw leven in Amerika. Het deed mij iets. Ik was zo’n leerling die alle Egyptische goden bij naam wist te noemen, waar ze bij hoorden en hoe ze er uit zagen. Tijdens het spelen van Pentiment had ik daar helemaal niets aan, maar die leergierigheid richting onze geschiedenis juist des te meer.

Pentiment is uniek in vorm en inhoud. Het speelt etaleert zich als een laatmiddeleeuws manuscript waarbij de graphics ogen alsof ze 1 op 1 uit houtsneden en andere kunstwerken uit die tijd zijn gehaald. Spelers kruipen in de huid van Andreas Maler, een leerling-kunstenaar die werkt in het scriptorium van de abdij van Kiersau. Terwijl hij zijn meesterwerk afmaakt, raakt Andreas ongewild verstrikt in een reeks moorden die zich afspelen over een periode van 25 jaar. Boeren, dieven, ambachtslieden, monniken, nonnen, edelen en zelfs heiligen moeten worden onderzocht en bevraagd om achter de waarheid te komen.

De de titel van de game duidt al direct op een rijke geschiedenis. Een ‘pentimento’ is een schilderij dat op een doek geschilderd is, maar waar een ander schilderij weer overheen is gecreëerd. Iets wat vroeger vaker gedaan werd door schilders om de kosten van hun werken te reduceren. Een vroege versie van recycling. Een schilderij in lagen, iets wat de game Pentiment precies ook probeert te zijn. Keuzes van vroeger kunnen de toekomst bepalen wanneer de juiste lagen aangesproken worden. Er kan betekenis gegeven worden aan nieuwe elementen die eerder geschetst werden.

De game, afkomstig uit handen van regisseur Josh Sawyer en een team van dertien ontwikkelaars bij Obsidian Entertainment is misschien een vreemde eend in de bijt. Bij de naam van de ontwikkelaar komen al snel beelden van Fallout: New Vegas, South Park: the Stick of Truth, The Outer Worlds en Star Wars: Knights of the Old Republic II – The Sith Lords boven drijven. Pentiment is precies dat wat deze games stuk voor stuk niet zijn. Het is niet groots, – episch en – geschikt voor vele, vele uren aan gameplay. Het is iets origineels, intiem, iets nieuws wat voortborduurt op eerder opgedane ervaring binnen de studio. Precies zoals een pentimento.

Door mijn voorliefde voor geschiedenis wist ik snel de klik met het spel te maken aangezien deze zich laat spelen in het Europa van eeuwen terug. Wel vraag ik me af of iemand die weinig met dit gegeven heeft door de lange intro gaat komen. Het duurt even voordat de game echt van start gaat. Op dat moment heb je je al door vele teksten geklikt, nog meer namen geleerd en menig personage gesproken.

Wel is de keuzevrijheid tijdens het spelen interessant. Terwijl er een boeiend verhaal verteld wordt op de achtergrond, waarbij wetenschappelijke uitvindingen heel tof tot leven worden gebracht, krijg je als speler genoeg de touwtjes in handen om je eigen plan te trekken.

Pentiment is geen game die je gaat spelen om je even na een lange werkdag af te reageren. Het spel is traag. Heel traag. Met veel dialogen (die allen te lezen zijn, maar nergens ingesproken) ben je je dus een baan door veel dialogen aan het klikken. Hierbij kies je steeds een antwoord waardoor je gesprekken kunt sturen. Hierbij zijn deze antwoorden bepalend voor hoe de personages om je heen jou zien.

Jij speelt dus Andreas Maler, waarbij ik koos voor een personage uit Antwerpen, waar hij vooral heel graag achter mooie Belgische vrouwen aan zat. Dit terwijl jouw Andreas Maler misschien een geleerde is uit Italië die sterren kan lezen en de aarde begrijpt. Wanneer bevriende personages terecht komen in nare situaties, is het aan jou om oplossingen aan te dragen. Pentiment heeft qua opzet veel weg van de gemiddelde point and click-adventure, waardoor het zaak is om omgevingen te onderzoeken, puzzels uit te vogelen en de juiste informatie te verkrijgen uit de juiste bronnen. Het is een spel dat vaker dan eens je grijze massa aan het werk zet. Onder de bedrieglijk simpele graphics ligt duidelijk een diepere, slimmere laag.

Het leuke hierbij is dat de game bijzonder serieus is. Het probeert een sterk verhaal te vertellen in een setting die we niet vaak zien in games. Echter, soms weet het zichzelf ook even niet serieus te nemen, waardoor er best wat ruimte is voor de nodige humor. Door de simpele animatiestijl (die precies past in dit tijdsframe) is de visuele humor een garantie, maar vaak zijn het juist de gesprekken die mij lieten glimlachen tijdens het spelen. Echt schaterlachen zal nooit gebeuren. Daar is het de game niet voor.

Hoewel Pentiment op sommige gebieden bijzonder diepgaand is, blijft één aspect juist heel erg oppervlakkig. De gameplay zelf. En juist daardoor is dit zo’n spel dat makkelijk op te pakken is. Het presenteert zich als een boek dat geschreven moet worden, waarbij jij duidelijk de schrijver van je eigen verhaal bent. Je eigen meesterwerk manifesteert zich tijdens het spelen, ook al is er een achtergrond gegeven waarin jouw verhaal zich speelt. Alsof het een pentimento is. De basis is er, jij vult de overtreffende en belangrijkere laag in.

Pentiment voelt fris, visueel anders en qua gameplay juist heel vertrouwd. Er zijn mooie lessen te leren tijdens het spelen over je eigen geschiedenis. Hoewel dit duidelijk een kleinere game is van de ontwikkelaar, is het niet een game die zomaar overgeslagen moet worden. Wel wil ik benadrukken dat Pentiment geen game is voor iedereen. Je moet je hoofd er bij houden, veel lezen en het tempo ligt laag. Ben je dus even klaar met de bombastische Call of Duty’s van deze wereld? Geef Pentiment dan eens een kans. Misschien steek je er nog wat van op.